Zwemvijver Kiemplanten Bestrijden – Bomen en Omringende Beplanting
Zwemvijver kiemplanten bestrijden zal verstopping van jouw plantenfilter voorkomen!
Een vaak over het hoofd gezien klein maar essentieel deel van het vijveronderhoud – voor duurzaam zwemplezier.
‘T’is een mooi werk eenmaal het gedaan is, maar het zal beter zijn als we dit hier regelmatig kunnen onderhouden.’
Waarom Zwemvijver Kiemplanten Bestrijden?
Vergeet niet om jong opschot van bomen en andere agressieve zwemvijver kiemplanten te bestrijden. Deze kunnen namelijke een potentieel gevaar vormen voor de plantenfilter in jouw zwemvijver of visvijver.
Je snapt direct wel dat een boom midden in de filter foute boel is. Maar ook kiemplantjes van bomen kun je, jawel, best in de kiem smoren.
Het is echter essentieel om deze als kiemplant al tijdig, en jaar op jaar, te verwijderen zodat ernstige schade vermeden kan worden. Het is niet zo moeilijk eenmaal je er de methode voor kent en vooral de routine beet hebt.
Hieronder direct een overzicht
Untagged pictures by Koen Vanhoutte
In dit artikel illustreren we de problemen aan de hand van kiemplanten en opschot van de Els (Alnus spp.)
Het wordt herfst in de zwemvijver


Zitbankjes onder de treurwilg bij ochtendzon (boven), maar op een zonnige dag kun je in de herfst nog een bloeiende waterlelie (Nymphaea) zien en ook de Moerasgladiool/Kaffirlelie (Schizostylus coccineum) bloeit echt wel door tot die niet meer kan.
Wat is het: Kiemplant ?
Wat doet het: Schade Aanrichten
Doel: Schade Voorkomen
Applicatie: Handwerk!
Zo op de grens tussen herfst en winter trekken zwemvijvers soms vrij plots een ander kostuum aan. Ze bieden zeer feeërieke beelden bij zonsopgang en -ondergang. Ze trekken nog verrassend veel leven aan en zijn een plezier om te zien.
Dat is één van de redenen waarom je destijds voor die zwemvijver koos. Je hebt er buiten het zwemseizoen nog een mooi natuur element bij waar het hele jaar iets mooi te ontdekken valt.
Dat is niet geheel zonder onderhoud, maar dat valt al bij al nog mee.
Fun fact:
Door het onderhoud van de zwemvijver of tuinvijver deskundig af te stemmen op de seizoenen kun je een onwaarschijnlijk grote diversiteit aan waterdiertjes aantrekken, zonder ook maar iets te verliezen aan zwemcomfort.
Zwemvijver kiemplanten bestrijden maakt hier ook onderdeel van uit, hetgeen vaak over het hoofd gezien wordt.
Onderhoudswerken aan de Plantenfilter
Werken in de vijver, zwemvijver en plantenfilter in de maanden november en december zijn vaak de grotere onderhoudswerken. Met de relatief korte dagen en het minder aangename weer mag dat werk wat sneller vooruit gaan. Niemand staat voor zijn plezier een dag knie-diep in ijskoud water.
Een goed volgroeide plantenfilter wordt veelal met een goeie gemotoriseerde haagschaar aangepakt en het gemaaide strooisel wordt naar de composthoop afgevoerd. Eventueel worden enkele specimen planten wat beter ingepakt ter bescherming tegen de vrieskoude. Met brede vegen wordt de vegetatie afgemaaid en weggenomen.
Efficiënt, misschien iets TE efficiënt zelfs!

Plantenfilter is door omstandigheden enige jaren niet onderhouden. Maar niets wat we niet aankunnen met ons team. Zien jullie ook het jong opschot staan? Deze zwemvijver kiemplanten bestrijden maakt deel uit van ons vijveronderhoud protocol.
‘Welke tuinmateriaal adviseert u ons voor onze zwemvijver?’.
Wij zijn ondermeer gespecialiseerd in renovatie van zwemvijvers en tuinvijvers, en hebben daartoe in de loop der jaren geleerd wat wel en niet werkt. Op de webwinkel vind je informatie over slibzuigers en vijverapparatuur. Voor kleiner gespecialiseerd tuingerief verwijzen wij graag naar goede collega’s. Zo vind je bij de.boomdokter.be excellent en getest materiaal, en bij de.tuinheeren.nl vind je allerlei gespecialiseerde onkruidhakken, prikkers, lepels en vorkjes.
Samengevat: voor een zwemvijver? Let vooral op geen lekken te prikken.
Tip: ‘buy local, ook online’
Zwemvijver Kiemplanten Bestrijden Voorkomt Onverwachtse Problemen
Als je niet goed oplet dan kun je met brede maaibeurten een sluimerend gevaar over het hoofd zien. Namelijk de kiemplanten van bomen. Zaden – vruchten van bomen die ontkiemen in de plantenfilter en flink diep gaan wortelen.
Uiteraard is dat een probleem dat zich meer stelt naarmate er meer bomen in de buurt staan. Zaden kunnen echter ook van veraf inwaaien of aangevoerd worden door dieren.
De jonge opschietende boom ontkiemt in de lente – zomer en wortelt snel en diep. De eerste jaargroei gaat vaak ongemerkt voorbij in wat hogere, dichtere vegetatie. Het slanke silhouet van dit ‘jaarlingske’ steekt weinig af tussen het andere groen. Als je dat meemaait met de rest van de plantenmassa dan blijft er een klein ‘stronkje’ over. Dat gaat niet dood.
Dat kleine ‘geknotte’ scheutje wordt een mini knotboompje, een bonsai om zo te zeggen. En jaar na jaar groeit die verder. De uitlopende loten worden dan naar verwezen als ‘opschot’. Dat opschot loopt uit vanaf een steeds dikker wordende ‘mini’- stam. Het bijhorende wortelstel verspreid zich en de fijne worteltjes raken overal tussen en door. Steeds verder wortelend op zoek naar voeding.

Kiemplanten van Elzen opgeschoten tussen de stapstenen op de scheiding van plantenfilter en zwemzone.
Dat is in de eerste jaren geen probleem. Op een bepaald moment beginnen de hoofdwortels toch te verdikken en flink te verhouten. Zo vormen ze ferme kluiten die in het filtersubstraat lokaal verstoppingen kunnen vormen. Zolang het water errond kan is er geen probleem, maar het is alvast een verminderde filtercapaciteit. Zwemvijver kiemplanten bestrijden is dus van belang, voor het te laat is!

Opschot van de Els, Alnus glutinosa, midden in de plantenfilter op een plukje mos. Het is niet nodig het mos te verwijderen, dat heeft zijn eigen meerwaardes. Wel de Els verwijderen.

Opschot van de Els, Alnus glutinosa, midden in de plantenfilter na een aantal jaar. Dat wordt al wat moeilijker te verwijderen.

Opschot van de Els, Alnus glutinosa, over de rand en door de folie. Het verhoute deel is zo goed als niet meer zonder schade te verwijderen.
Schade aan de waterdichting en slangen of buizen in de zwemvijver

Wortelstronk van Els, Alnus glutinosa, die initieel tussen een folie plooi zat is uitgegroeid tot over de rand en doorheen de folie. Dit verwijderen zal de folie volledig uitscheuren. In dit geval is het PVC van jaren oud, dus zeer moeilijk herstelbaar. Soms is het beter er af te blijven.
De wortelmassa groeit als fijn worteltje doorheen die doorgang. Daarna raakt dat gaatje eerst ‘afgedicht’ maar dan gaat die groeiende wortel zijdelings gaan drukken. Zo’n wortel kan los door beton groeien als het een startpunt vindt, met als resultaat:
- Folie rekt geleidelijk open tot ze scheurt.
- Buizen stroppen dicht tot ze barsten.
- Boordstenen worden afgeduwd.
- Betonwanden scheuren of ongewapend breken ze zelfs.
Wortels die over de rand gegroeid zijn kunnen de vijverrand rand zowel opstuwen als neerdrukken. Ongeacht of het folie, beton, polyester of hardhout is.
Het grotere probleem vormt wanneer de wortels ergens op een kanaaltje gestoten zijn. Dat kan een klein gaatje op de rand van de waterdichting zijn, door een nagel/bout, een scheurtje of zelfs een plooi.
Het kan ook diepergaand gebeuren, in de drainage slangen of de afvoerbuizen. De wortels kunnen tot ver in zo’n buis tot buiten de zwemvijver uitlopen.
Bij het uitbreken van de buizen vonden we wortelmassa tot 4 meter buiten de betonmuur van de vijver. Veel van die buizen waren al gescheurd of stonden op barsten.

Wortelmassa van Els, Alnus glutinosa, achter en overlangs de waterdichting. Soms is het een flink kluwen dat makkelijk loslaat.

Wortel uitlopers van de Els, Alnus glutinosa, achter en overlangs de waterdichting kunnen soms vrij ver uitlopen. Verwijder die volledig.

Een wortelkluwen van binnen in de filterzone. Een massieve blok die uitgespit werd bestaande uit wortels en rhizomen van Menyanthes trifoliata (waterdrieblad), Phragmites autstralis (riet) en Alnus glutinosa (Zwarte Els), vermengd met keien en lava.
Zwemvijver kiemplanten bestrijden is dus van het grootste belang. Verwijder elk jaar jonge kiemende bomen en struiken tijdig.
Je zoekt die het best hetzij vroeg in de lente als ze uitlopen of vlak voordat je de grote maaibeurt inzet. Dan kun je ze het beste zien.
Zo kun je ze vlot verwijderen zonder visueel veel nadelige gevolgen. In de lente groeit de verstoring in de plantenmassa snel dicht, in de herfst maakt het toch niet veel uit.

Zwemvijver Kiemplanten Bestrijden - Voor welke bomen moet je je vooral hoeden?
Het grootste aantal kiemplanten vind je in plantenfilters waar er een stukje ‘droog’ ligt. Dat is de plek waar het zaad best kan ontkiemen. Een paar cm boven de waterspiegel volstaat al. Daar zien wij vaak wilgen en elzen opduiken.
Naar onze ervaring is de kans het grootst dat één de onderstaande soorten die op termijn een probleem kunnen vormen.
- Elzen: Alnus spp.
- Zwarte Els: Alnus glutinosa
- Wilgen: Salix spp. – (meerdere soorten )
- Es: Fraxinus excelsior
- Berk: Betula spp.
- Zwarte Berk: Betula nigra
- Esdoorn: Acer spp.
- Gelderse Roos: Viburnum opulus
- Populieren: Populus spp.

Kiemplanten van Zwarte Els tussen stapstenen in de zwemvijver.
Principes: Kiemplanten
Criterium: Vochtminnend
Standplaats: Drogere Zone
Zwemvijver: Plantenfilter

Silhouet van een wilg die op latere leeftijd bijgesnoeid – deels geknot is.
Veel andere soorten kunnen wel kiemen maar gedijen niet op de natte standplaats. Bij verlandende filters kun je ook veel plezier beleven aan bramen.
Botanisch Latijn / Botanical Latin
Botanisch namen bestaan uit twee delen: de genus naam, vb Viburnum en het soortsepitheton, vb opulus (geen hoofdletter). Dus Gelderse Roos is: Viburnum opulus, of afgekort: V. opulus. Als we ‘meerdere soorten’ in eenzelfde genus willen omschrijven dan zetten we ‘spp.’. Dus Populieren wordt Populus spp.
En daarmee kun je weer uitpakken met wat pedante weetjes 😉
Voor diegene die echt hardcore botanisch latijn willen leren. Hier kun je Botanical Latin van William Stearn downloaden. En jawel, ik heb die knoert destijds van buiten moeten leren. Ik wens het maar een paar mensen toe.
Ecologisch Inzicht Helpt !

Principes: Ecologie
Criterium: Waarom welke boom?
Natuurtype: Beekbegeleidend Bos
Zwemvijver: Slimmer Vijveronderhoud
Beekbegeleidende bossen: hierin vind je veel soorten die van nature kiemen en groeien in natte omstandigheden.
Natuurlijke ecologische systemen worden ingedeeld in natuurtypes. Dat is een pragmatische indeling waarbij je enerzijds aan een bepaald aantal ‘ken-soorten’ kan inschatten wat er nog zou moeten groeien, vb Dotterbloemen. Anderzijds kun je aan de hand van het natuurtype ook inschatten wat de sturende ecologische factoren zijn, vb natte bodem, zure ondergrond, voedselrijkdom. Kortom: een handige ecologische ‘kaart’.
Beekbegeleidende bossen zijn het type N14-01.
Ze vormen een onderdeel van de vochtige bossen, type N14.
Hierover doorbomen valt buiten het doel van dit artikel maar lees hier meer over beekbegeleidende bossen.
Of over wilgenbroekbossen , cultuurlandschappen met als doel productie: wilgengrienden

Een beekbegeleidend bosje of wilgenlandschap als achtergrond gebruiken voor de tuinvijver of zwemvijver is natuurlijk ideaal om schitterende zichten te realiseren. Dit voorbeeld is vanuit een oud tuinontwerp van Wirtz waarin in latere fase een zwemvijver in werd geïntegreerd en daarbij naadloos opgaat in het achterliggende landschap.
Hoe Zwemvijver Kiemplanten Bestrijden

Flink overgroeide waterdichting (blauwe lijn), met boom op de oeverzijde en massieve wortels die in de plantenfilter stevig in het substratum (lava) vervat liggen.
Principes: Oorzaak Aanpakken
Criterium: Kiemplanten Zoeken
Kiemplaats: Drogere Zones
Zwemvijver: Plantenfilter
We gaan uit van de typische ‘downflow lavafilter’ die in onze regio het meest voorkomt. De methodes zijn grosso mode hetzelfde voor ander substrata, behalve de kunststof materialen (vb Kaldness of Bioballen).
Tuingerief: Wiedhaak, hak, Distel of paardenbloem steker, grote koevoet en een lap leer + baksteentje als hefboompunt, ronde schop, stevige werkhandschoenen.
LET OP: een waterdichting kun je altijd beschadigen met hard of scherp tuingereedschap. Wees dus voorzichtig dat je geen schade aanbrengt of bestaande schade niet erger maakt tijdens het zwemvijver kiemplanten bestrijden.

Deze Els is een schitterend exemplaar, mooi uitgegroeid op de oever en altijd goed van water voorzien doordat de wortels over de rand in de plantenfilter verankerd zaten. De gehele hoek van deze zwemvijver werd hierdoor opgeduwd.
Waar moet je nu op letten bij het zwemvijver kiemplanten bestrijden?
Les nummer één: richt geen schade aan!
- De simpele jonge scheut kun je met de hand uittrekken.
- In zuivere lava moet die zijn weg nog zoeken en zal vaak niet al te diep zitten. Maar doordat lava in elkaar haakt moet je er op letten dat je de volledige wortel meetrekt.
- Eventueel steek je de omliggende lava wat los.
- In gemengde substrata zoals wij die gebruiken is het verwijderen van deze scheuten zo eenvoudig als licht wieden. Eén van de vele voordelen van onze unieke substrata mengsels die wij gebruiken. 😉
- De diepgaande wortel breekt af en loopt later weer uit.
- Sommige wortels zitten al snel vrij diep. Die moet je zeker met een steker, zoals voor paardebloemen, langs de wortel vrijwrikken en dan uitlichten.
- De zijdelingse wortels vormen een kluwentje.
- Die zitten vaak niet al te diep maar kunnen wel al tot een breder netwerk vertakt zijn. Hier kan het nuttig zijn om met een wiedhak of meshaak wat ruimer rondom de ‘stam’ de lava lost maken en het net vrij leggen zodat je het helemaal meekrijgt.
- De meerjaarse worteling vormt al opschot en een dichter wortelnet.
- Als de ‘boom’ al een paar jaar ongemerkt aanwezig is kan die op verschillende plaatsen al goed vastzitten.
- Soms loopt er een verhoute zijwortel flink wat verder dan je zou denken (50-150 cm is niet ongewoon).
- De wortels kunnen zich al vastgezet hebben op rotsen of dieperliggende grotere stenen.
- Ze kunnen al sterk verward zitten met andere plantenwortels.
- Dit wordt al een zaak van het ‘uitspitten’ van een ‘blok’ substraat – wortelmassa. Dit moet je met de nodige omzichtigheid doen. Eigenlijk is dit geen ‘wieden’ meer maar grote kluiten uitgraven. In een lek-gevoelige situatie.
- De sterk verhoute wortelstronk die de naam ‘boom’ waardig is.
- Eenmaal je dit hebt, dan heb je ofwel een klein probleem OF een groot probleem.
- Wanneer de boom relatief centraal in de filter zit, dan is die aan het stammetje te verwijderen met behulp van schop, spitvork en koevoet. Tenzij die al in de buizen en slangen zit. Dan moet je zowat de hele filter omzichtig leeghalen.
- Dan heb je een flink probleem. Ook wanneer de verhoute wortels over de randen en/of doorheen de folie gegroeid zijn. Die krijg je niet meer weg zonder bijkomende schade te maken. Dit is een kwestie van nauwkeurig voor of nadelen afwezig. Dit is ook een kwestie voor professionelen.
- Een boom, tja,…
Die had je toch al een tijdje zien staan. Maar nu besef je misschien dat het een probleem vormt. Haal hier zeker een professional bij die ervaring heeft bij renovaties. Want de schade kan vaak merkelijk groter worden als je dit verkeerd aan pakt.

Opschot van Alnus glutinosa, na een tweetal jaar toch al wat volume.

Grote natuurlijke zwemvijver ingewerkt in het achterliggende landschap. Hier vinden we vooral kiemplanten van wilgen, essen, elzen en heesters.
Zwemvijver Kiemplanten Bestrijden Conclusie
Het snoeien en vellen van bomen is wellicht niet wat je in gedachten had toen je aan een zwemvijver begon. Maar als je er niet tijdig bij bent kan dat wel zo worden.
Gelukkig is het gericht opspeuren en bestrijden van zwemvijver kiemplanten niet zo moeilijk. Ze zijn snel te verwijderen.
Deze kleine taak kun je als schoolvoorbeeld nemen van de noodzaak van tijdig en regelmatig onderhoud van de zwemvijver. Doe je dat stipt en correct dan is het een kleine taak, verwaarloos je het, dan kan deze die kleine taak plots een zeer serieus probleem dat veel kosten met zich kan meebrengen.
Kan je door omstandigheden niet de aandacht besteden aan de vijver die ze nodig heeft, haal er dan een professional bij.
De Professional voor Vijveronderhoud
Bepaal voor jezelf eerst heel goed wat je verwacht van jouw zwemvijver. Bespreek eerst duidelijk wat je met het gezin kan en mag verwachten van die natuurlijke zwempartij. Welke mate van groen en natuurlijke elementen zijn acceptabel en waar ligt de grens van het doenbare. Dat is voor iedereen wel enigszins anders en kan ook evoluëren in de tijd.
- Eigenlijk is dit iets wat je al zou moeten weten van bij de aanleg van de zwemvijver.
Stel dan gedetailleerde en uitgebreide vragen aan de leveranciers / vijverexperts waar je mee in zee wenst te gaan. Kijk eerst naar de kwaliteiten van de beschikbare toestellen en wat ze voor jou kunnen betekenen. Je kan bij ons voor een professionele vijveraudit terecht, zowel voor bestaande waterpartijen als de aanleg van nieuwe.
Dan pas beslis je over de samenwerking.
Tip: vraag na welke garanties er zijn, enerzijds inzake resultaten ter plaatse, anderzijds wat betreft ondersteuning, advies of ‘take back’ als de aankoop niet voldoet aan de verwachtingen.
Iedereen kan vijveren!
Een zwemvijver deskundig onderhouden is echt geen rocket science. Met de nodige begeleiding en wat opgedane ervaring kan iedereen zonder probleem zijn eigen zwemvijver schoon en gezond houden.
Eenmaal je weet waar je mee bezig bent zit je voor 95% goed.
In geval van nood kun je altijd een deskundige contacteren.
- Observeren & Meten 45%
- Regelmatig Onderhoud 65%
- Waterbiologie & Waterchemie 85%
- Onbeperkt Zwemplezier 95%
Recente Blog Artikels
We publiceren regelmatig artikels over het waterleven. Elke maand krijg je een ‘wat te doen’ lijstje over wat er aan onderhoud kan gedaan worden in zwemvijver, vijver of zwembad. Maar we hebben het ook over interessante weetjes, relevante gebeurtenissen op en om het water, een ‘plant’ of ‘dier’ in de kijker en ook al eens een reisverslag naar over een reis met een waterachtig thema.
Tien Tips voor Makkelijk Vijver Onderhoud
Zelf de vijver schoonmaken, hoe pak je dat het best aan vraag je? Ben je op zoek naar solide vijver onderhoud tips? Dan ben je hier aan het juiste adres. Deze tien tips voor makkelijk vijver onderhoud handel je zelf vlotjes af. Je behaalt er prachtige en natuurlijk resultaten mee. Een zwemvijver of andere waterpartij die ecologisch verantwoord en stabiel is en waarvan je doorheen de jaren zorgeloos kan genieten. Deze tips voor simpel vijver onderhoud zijn gebaseerd op mijn 25 jaar ervaring als vijverdeskundige en de feedback van al mijn bestaande klanten.
Simpel Vijver Onderhoud – Vier Makkelijke Stappen
De waarheid en niets dan de waarheid over eenvoudig vijver onderhoud, zowel voor zwemvijvers, koikarper vijvers en gewone tuinvijvertjes. Er bestaan geen magische poedertjes. Jouw waterpartij heeft ook zeker geen nood aan javel of vergif. En laat je ook niets wijsmaken door de lokale tuinsupermarkt ‘expert’ of ‘nonkel Filemon’.
Regelmatig en gericht zelf je vijver onderhouden is wat er nodig is. Met 25 jaar ervaring in de vijverindustrie staan we de mensen graag bij met raad en daad. Vandaar deze vier tips over hoe zelf je vijver onderhouden. Dit zijn makkelijke stappen die iedereen aankan.
Terrasvijver Aanleggen
In 5 stappen een tuinvijvertje aanleggen. Lijkt moeilijk maar dat kun je zelf. Op 1 middag tijd en dat zonder voorkennis of technische expertise.